In mijn praktijk Zinnige Gesprekken gaat het over existentiële geestelijke begeleiding. Het levensgeheim is een belangrijk begrip in mijn praktijk. Een geheim in de zin dat het leven niet helemaal te vatten is in dat wat waarneembaar, objectiveerbaar, meetbaar is. Bij geestelijke begeleiding gaat het om meer dan de concrete gebeurtenissen in het leven en om meer dan wat direct waarneembaar is. En in die zin dus in beginsel een geheim is: nog te ontdekken. Bij de geestelijke begeleiding gaat het om het volstrekt unieke van de mens, wat juist problematisch is bij andere vormen van begeleiding (werken met assessments, DSM, testen en toetsen reduceren de mens). Dat volstrekt unieke van de mens is het geheimvolle en wordt ook wel als de ziel van een mens aangeduid. De ziel, zo stelt therapeute M. Leijssen, is het grensinstrument dat de mens in staat stelt om zowel verbinding te maken met die waarneembare werkelijkheid als de werkelijkheid die hen overstijgt (transcendeert). Vanuit de ziel ontstaat een perspectief op hoe er feitelijk geleefd wordt. Er is dus niet sprake van twee verschillende werelden (een tastbare, waarneembare werkelijkheid en een hogere, ideële werkelijkheid) maar van een werkelijkheid die we met een gewone blik waarnemen en een die we met een verruimde blik waarnemen. In dit verband spreekt men van een immanente transcendentie. Het gaat hier om een perspectief dat zomaar inbreekt in het leven: je ziet de zaken ineens anders en het verandert je. Dat laat zich niet afdwingen. Maar er zijn wel omstandigheden die helpen om die gewone werkelijkheid te ontgrenzen. Beoefening van stilte; contact met de natuur; letterlijk een overstijgend perspectief innemen (vanuit de ruimte, een bergtop, door een venster kijkend, naar kunst kijkend). Processen om het transcendentale van ons bestaan op het spoor te komen, om het geheim op het spoor te komen, is het terrein van de mystagogie. Het is de inwijding in het mysterie van de ziel. Dat proces vraagt om een vermogen om de concrete levensloop in het licht te zien van die diepere wijsheid of dat overstijgende perspectief. En ook omgekeerd om wijsheden of perspectieven te vertalen naar concrete ervaringen en belevingen. Dan gaat het dus om de hermeneutische competentie die nodig is bij existentiële geestelijke begeleiding.
